Çatal Kaşık ve Bıçağın Tarihi
05 Eylül 2020Günümüzde her gün kullanılan eşyalardan bazıları da çatal, kaşık ve bıçaklardır. Peki, çatal, kaşık ve bıçak nasıl icat edilmiştir? İnsanlar elleriyle yemek yemeyi nasıl bırakmışlardır? Birlikte inceleyelim.
Çatal, Kaşık ve Bıçak Nasıl İcat Edilmiştir?
İnsanlar yüz binlerce yıl önce yemeklerini ilk pişirmeye başladıklarında, keskinleştirilmiş taşlar ve sopalar, sıcak yemeklerini parçalayıp tüketmelerine yardımcı oldu. Kabuklar ve içi boş hayvan boynuzları da yaygın olarak kullanılıp kaşığın erken gelişmesine yol açtı. Deniz kabuklarının ardından metal ile üretilen kaşıklar ortaya çıktı. Ancak kaşık kullanımından ziyade ilk zamanlarda bıçak kullanımının daha yaygın olduğu görüldü. Aslında M.Ö. 1000 yılında önce taş, sonra bronz ve son olarak da demir ile yapılan bu bıçaklar ile insanın mekanik evriminin izini sürmek mümkündür.
Ortaçağ Avrupası’na bakıldığında özenle oyulmuş bıçakların kemik veya fildişi kulplarla süslendiği görülür. İlk sofra bıçaklarının, yiyeceklere saplamak ve onu tutmak için kullanılan keskin, sivri uçları vardı. O dönemde bıçakların bu denli keskin olması çeşitli kazalara yol açınca Fransız Kardinal Richelieu ucu sivri olan bıçakların kullanımı yasaklayınca günümüzün modern bıçaklarının ilk hali üretilmiş oldu. Bıçağın yanı sıra çatallar ise, Antik Yunan zamanından beri kullanılmaya başlandı. Fakat sofralarda etkin bir şekilde kullanılması 1500’lü yıllara dayanır. Bu nedenle çatal bıçak takımına eklenen son eşya çataldır. Antik Yunan ile birlikte Eski Mısır ve Çin’de de görülen çatallar, bir süre sonra İpek Yolu üzerinden Venedik’e yayıldı. Venedik'te kaydedilen en eski çatal kanıtlarından biri, Bizans prensesi Theodora Anna Dukena Selvo'nun düğününü konu alan 11. yüzyıl hikayesidir.
Çatallar ilk üretildiklerinde iki uçlulardı. Kullanım ömrü boyunca çatallar, görünümü ve kullanılabilirliği açısından birçok farklı görünüme sahip oldular. İlk kullanımında çatal sadece iki dişe sahipti ve tasarımı kullanıcının iyi bir deneyim yaşamasını engelliyordu. Yüzyıllar geçtikçe tasarımı yavaş yavaş modern görünüme benzemeye başladı. Bugün bildiğimiz çatal, 4 sivri uç ve hem yiyecekleri delmeye hem de kepçeye almaya uygun kıvrımlı tasarımıyla 18. yüzyılda Almanya'da tanıtıldı. 20. yüzyılın başlarında, paslanmaz çeliğin icadı, mutfak eşyalarının kolay üretimini mümkün kıldı. Çatal, hijyen idealleri değişmeye başladıkça daha popüler hale geldi. Özellikle ilerleyen yıllarda salgın hastalıkların baş göstermesi ile birlikte hem soylular hem de halkın içinden olan kişiler elleri ile yemek yemeyi bıraktılar. Bu gelişmeler sonucunda çatal, kaşık ve bıçak bir arada kullanılmaya başlandı. Bu gelişme ile birlikte sofralarda her bir kişiye özel olarak tabak ve bardak kullanımı da yaygınlaşmaya başladı.